2 września w Miejscu Pamięci odbyło się 17. posiedzenie Rady Fundacji Auschwitz-Birkenau. Podstawową misją Fundacji jest finansowanie konserwacji autentycznych pozostałości po niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz-Birkenau. W ubiegłym roku Fundacja przekazała na prace konserwatorskie w Miejscu Pamięci rekordową sumę ponad 22 milionów złotych.

Otwierając posiedzenie, przewodniczący Rady Marek Zając zauważył, że dziś, z perspektywy lat, widać, jak ważną okazała się decyzja o powołaniu Fundacji: – Była ona jedyną szansą uratowanie Miejsca Pamięci. Wiele osób wątpiło w możliwość realizacji tego projektu, ale dzięki zaangażowaniu Władysława Bartoszewskiego, dyrektora Piotra Cywińskiego, członków Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej i wielu innych osób, zadanie zakończyło się sukcesem.

– Przez te wszystkie lata Rada wykonała wspaniałą pracę, która doprowadziła nas do miejsca, w którym dziś jesteśmy. To wielka zasługa zespołu Fundacji oraz całego zespołu konserwatorskiego w Muzeum. To ludzie, którzy wykonują ciężką i ważną pracę. To jest gwarancja, że sprostamy zadaniu, które nam powierzono – powiedział Marek Zając.

W swoim wystąpieniu dyrektor Muzeum Auschwitz i prezes Fundacji Auschwitz-Birkenau, dr Piotr M. A. Cywiński podkreślił, że choć przez wybuch pandemii Muzeum groziło przerwanie płynności finansowej, to jedyne prace, jakie nie zostały zatrzymane, to działania konserwatorskie. – Dzięki ciągłości finansowania przez Fundację, nie było żadnego zagrożenia wstrzymania prac. Dodatkowo w tym trudnym okresie udało się zachować część etatów w Miejscu Pamięci, dzięki stworzeniu dodatkowego programu konserwatorskiego – powiedział Piotr Cywiński

– Pandemia Covid miała także wpływ na działania edukacyjne, w które Fundacja jest coraz bardziej zaangażowana. Rozpoczęliśmy rozmowy z izraelskimi firmami Appsflyer i Diskin o tym, jak móc docierać do ludzi za pomocą Internetu i już niedługo zacznie działać specjalna platforma do zwiedzania z przewodnikiem online. To może być rozwiązaniem rewolucyjnym, bowiem będziemy mogli docierać z wiedzą o Auschwitz do miejsc, skąd wyjazd do Miejsca Pamięci jest utrudniony bądź w zasadzie niemożliwy – dodał.

Realizację projektu umożliwi też wsparcie firmy Orange, która zapewniła stabilny i szybki bezprzewodowy dostęp do internetu na całym terenie Miejsca Pamięci.

– Należy jednocześnie bardzo mocno podkreślić to, że środki na działania edukacyjne nie pochodzą z zysków z Funduszu Wieczystego, które przeznaczone są wyłącznie na konserwatorskie zabezpieczenie Miejsca Pamięci – mówił Piotr Cywiński.

Rok 2021 r. był dla Fundacji Auschwitz-Birkenau rokiem rekordowym. Fundusz Wieczysty powiększył się o ponad 142 miliony złotych przede wszystkim dzięki ostatniej części darowizny niemieckiej, ale też zwiększeniu kwot darowizn ze Szwecji, Włoch, Turcji, Irlandii i Portugalii. Za pośrednictwem Auschwitz-Birkenau Memorial Foundation z Nowego Jorku, do Kapitału Wieczystego wpłynęło 190 tysięcy dolarów, które pochodzą w głównej mierze od darczyńców składających się na tak zwany Filar Pamięci z Filadelfii.

Rekordowa była też suma przeznaczona w ubiegłym roku na prace konserwatorskie: 22,3 mln złotych. – Obecnie realizowanych jednocześnie jest aż 15 projektów. – Być może w 2022 r. przekroczona zostanie suma 25 milionów złotych. Wiele projektów znajduje się w głównej fazie realizacji. Konserwowane są budynki murowane, drewniane baraki oraz rowy odwadniające na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. W bezpośrednim sąsiedztwie byłego obozu powstaje też zaplecze techniczne dla konserwatorów. Wśród realizowanych projektów są także konserwacja historycznych przedmiotów oraz dokumentów archiwalnych – powiedziała kierująca Globalnym Planem Konserwacji Agnieszka Tanistra-Różanowska.

– Z uwagi na sytuację na Ukrainie w marcu 2022 r. podjęliśmy decyzję o uruchomieniu specjalnego projektu stypendialnego w Miejscu Pamięci dla rozwoju zawodowego w zakresie konserwacji obiektów martyrologii, przeznaczony dla konserwatorów i konserwatorek z Ukrainy – dodała Sylwia Teofiluk, dyrektor ds. Projektów Konserwatorskich w Fundacji.

Kapitał Wieczysty tworzony i zarządzany przez Fundację Auschwitz-Birkenau został wsparty już przez blisko 40 krajów. Obecnie Kapitał Wieczysty to ok. 177 milionów euro z docelowych 180 milionów. Zyski z inwestowanego Kapitału przekazywane są na konserwację Miejsca Pamięci Auschwitz.

Podczas posiedzenia zatwierdzono raport merytoryczny z prac Fundacji za 2021 r., a także roczne plany działań i plany finansowe. Członkowie Rady Fundacji zatwierdzili również sprawozdanie finansowe Fundacji za 2021 r., które według niezależnego audytu przeprowadzonego przez firmę KPMG po raz kolejny nie budzi żadnych zastrzeżeń i przedstawia rzetelny i jasny obraz wydatków i przepływów pieniężnych. Sprawozdanie finansowe jest zgodne we wszystkich aspektach z przepisami prawa.