Przewodniczący Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej prof. Władysław Bartoszewski podpisał akt notarialny powołujący do życia Fundację Auschwitz-Birkenau. Jej celem jest zbudowanie Funduszu Wieczystego na potrzeby konserwacji terenów, budynków i ruin poobozowych, a także konserwacji i bezpiecznego przechowywania archiwaliów i przedmiotów oryginalnych.

Fundacja powstała zgodnie z wolą Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej w odpowiedzi na trudną sytuację finansową Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Będzie ona finansowana z przychodów z ustanowionego i stałego Funduszu Wieczystego. Zasoby Funduszu generować będą niezbędne środki na wieloletnie programy konserwatorskie. Aby pozyskać sumy koniecznie dla zabezpieczenia pozostałości po KL Auschwitz wysokość Funduszu winna wynieść ok. 120 milionów euro.

— Stabilny dopływ pieniędzy po raz pierwszy w dziejach Muzeum pozwoliłby na realne planowanie długofalowych prac konserwatorskich na niemalże 200 hektarach terenu, na którym znajduje się 155 obiektów i 300 ruin, nie licząc archiwaliów i zbiorów — powiedział dyrektor Muzeum Piotr M.A. Cywiński.  — Sumy potrzebne na konserwacje są ogromne. Mam nadzieję, że uda się dojść do chwili, w której roczny przychód z Funduszu będzie wynosił ok. 3-5 mln euro. To będzie dla nas gwarancją, że kwestie finansowe nigdy nie staną na przeszkodzie ochrony konserwatorskiej Miejsca Pamięci. Zrobimy wszystko, aby za dwadzieścia czy trzydzieści lat teren byłego obozu nadal był dostępny i czytelny dla odwiedzających — dodał dyrektor Cywiński.

Priorytety w programach konserwatorskich ustalać będzie Dział Konserwacji Muzeum pod ścisłym nadzorem Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Zarządzanie Funduszem i odsetkami nadzorować będzie Rada Fundacji. Rada oraz Zarząd zostaną powołane w najbliższych dniach, co pozwoli na przeprowadzenie rejestracji przed polskim sądem i formalne rozpoczęcie działalności.

— Wśród priorytetowych zadań, wymagających realizacji w najbliższych latach, są m.in.: konserwacja znajdujących się w najgorszym stanie zachowania murowanych i drewnianych baraków, pozostałości po barakach drewnianych w dawnym obozie Auschwitz II-Birkenau, konserwacja jedenastu bloków w dawnym obozie Auschwitz I, w których znaleźć ma się nowa wystawa główna Muzeum, konserwacja i adaptacja budynku byłej kuchni obozowej w dawnym Auschwitz I pod wystawę sztuki obozowej, a także prace związane z adaptacją budynku tzw. Starego Teatru, gdzie swoją siedzibę ma mieć Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście — wymienia kierownik Działu Konserwacji Muzeum Rafał Pióro.

Do tej pory Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau utrzymywało się głównie ze środków pochodzących z budżetu państwa polskiego oraz przychodów własnych. Pomoc zagraniczna stanowiła w roku 2008 ok. 5 procent budżetu Muzeum.  — Przychylność wobec projektu Fundacji Auschwitz-Birkenau zarówno ze strony polskiego rządu, jak i przedstawicieli innych krajów pozwala z nadzieją patrzeć w przyszłość — uważa dyrektor Cywiński.